Prof. dr hab. Michał Jacenty Sznajder
Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 25 czerwca 2025 roku, w wieku 80 lat zmarł Prof. dr hab. Michał Jacenty Sznajder - wybitny ekonomista i pasjonat mleczarstwa
Wielu, szczególnie starszych, hodowców bydła i mleczarzy dobrze znało prof. dr. hab. Michała Sznajdera z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Jego życiorys był nietuzinkowy, mimo że jego twórczość i działalność organizacyjna w znacznej części związane były z hodowlą bydła mlecznego i mleczarstwem – dziedzinami, które rzadko budzą większe zainteresowanie opinii publicznej. Choć w ostatnich dwudziestu latach życia profesor Sznajder poświęcał coraz więcej czasu turystyce przyrodniczej, nie zapominał o mleczarstwie i hodowli bydła, które stanowiły jego życiową pasję. Dzięki jego działalności naukowej na świecie coraz szerzej upowszechniały się nowe koncepcje ekonomiczne, takie jak mleczarstwo alternatywne i turystyka mleczarska (dairy tourism). Udowadniał, że hodowlę bydła oraz przetwórstwo mleka można efektywnie połączyć z turystyką, co w niektórych przypadkach pozwalało mleczarniom i gospodarstwom rolnym osiągać dodatkowe dochody.
Lista zasług profesora Sznajdera dla polskiego i światowego mleczarstwa była długa. W tej krótkiej notce przywołamy tylko niektóre z nich.
Pracę naukową rozpoczął już w 1966 roku, pisząc pracę na temat immunologicznej charakterystyki bydła mlecznego na podstawie badań grup krwi. Tematyka jego badań obejmowała m.in.: ekonomikę gospodarki paszowej, optymalizację żywienia stada bydła mlecznego, optymalizację poziomu wydajności mlecznej oraz analizę i optymalizację kosztów produkcji mleka. Wyniki tych badań były bardzo nowatorskie – profesor posługiwał się zaawansowanymi modelami matematycznymi i ekonometrycznymi, które sam konstruował. Już pod koniec lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku wykorzystywał techniki komputerowe, co wówczas stanowiło zupełną nowość.
Po roku 1989 poszerzył swoje zainteresowania o ekonomię i organizację przemysłu mleczarskiego, handel produktami mlecznymi oraz ekonomikę ich konsumpcji. Ważnym nurtem jego działalności było czterokrotne opracowanie rekomendacji dla polityki rolnej w zakresie mleczarstwa.
Za ukoronowanie jego dorobku naukowego w dziedzinie ekonomiki mleczarstwa uznaje się książkę „Ekonomia mleczarstwa”, wydaną przez AR w Poznaniu, za którą otrzymał nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Napisał również inne fundamentalne dzieło pt. „Światowy sektor mleczarski”, które niestety, z powodu braku zainteresowania wydawców, nigdy nie zostało opublikowane.
Na zaproszenie prestiżowych instytucji, takich jak Senat RP, Międzynarodowa Organizacja Mleczarska (IDF), FAO, Agra Europe oraz liczne uniwersytety zagraniczne, wygłosił wiele referatów dotyczących mleczarstwa w Polsce i na świecie.
Jego współpraca z branżą mleczarską miała wiele wymiarów – organizował konferencje naukowe o zasięgu ogólnopolskim i regionalnym, przygotowywał ekspertyzy, inicjował lokalne spotkania mleczarzy, a także podjął próbę powołania Wielkopolskiej Izby Mleczarskiej. Szczególnie znane były organizowane przez niego wydarzenia, takie jak Krajowy Szczyt Mleczarski podczas targów Polagra Food czy konferencyjny cykl „Rynek, marketing, konsument” (w Mikołajkach, Zakopanem, Jaworze, Lądku-Zdroju).
Był inicjatorem Konsumenckiej Oceny Produktów, portalu PolishDairy.com.pl (obecnie Mleczarstwo.com) oraz takich serii wydawniczych jak Polski Sektor Mleczarski czy Mleczarska Mapa Polski.
Zupełnie nieoczekiwanie profesor Sznajder zajął się tematyką turystyki przyrodniczej, odnosząc w tej dziedzinie znakomite sukcesy. Napisał książkę „Agritourism” – uznawaną za najlepszą publikację światową w tej dziedzinie – oraz jej polską wersję „Agroturystyka”, za którą ponownie otrzymał nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 2007 roku.
Mało znana była jego popularyzatorska pasja. Opublikował książkę podróżniczą „Gwinea w ukrywanej kamerze”, w której często odnosił się do hodowli bydła i produkcji mleka w tym kraju. Drugą jego pasją była produkcja filmów podróżniczych, które do dziś można obejrzeć na YouTube.
Profesor Michał Sznajder pozostawił po sobie niezwykle bogaty dorobek naukowy, organizacyjny i popularyzatorski, który przez długie lata inspirował i nadal będzie inspirować kolejne pokolenia naukowców i praktyków. Jego odejście to wielka strata dla świata nauki i polskiego mleczarstwa.
Zobacz także informacje o Prof. dr hab. Michałe Jacentym Sznajderze na stronach: