Przegląd mleczarski 7/2014
dr inż. Marlena Piekut
Innowacje wyznacznikiem współczesnych przedsiębiorstw
Streszczenie: Celem artykułu była analiza innowacyjności przedsiębiorców z różnych krajów europejskich. Obiektem zainteresowania było 30 krajów z Europy. Największy udział przedsiębiorstw wprowadzających innowacje produktowe w przedsiębiorstwach spożywczych odnotowano w Niemczech, Estonii i Finlandii, a największy udział przedsiębiorców wprowadzających innowacje procesowe w branży spożywczej odnotowano wśród przedsiębiorców z Portugalii, Włoch i Malty. W Polsce odnotowano niskie udziały innowacyjnych przedsiębiorców z branży spożywczej.
Innovation determinant of modern enterprises
Abstract: The purpose of the paper was to analyze the innovation of entrepreneurs from different European countries. The object of interest was the 30 European countries. The largest share of enterprises with product innovation in food businesses were in Germany, Estonia and Finland. The largest share of entrepreneurs with process innovations in the food industry was among entrepreneurs from Portugal, Italy and Malta. In Poland, there was a low share of innovative enterprises in the food industry.
dr inż. Zygmunt Zander, prof. nadzw., dr inż. Lidia Zander, prof. nadzw., mgr inż. Dorota Mickiewicz
Pasteryzatory mleka i płynnych produktów mleczarskich – spojrzenie w przeszłość
Streszczenie: W artykule przedstawiono pierwsze rozwiązania konstrukcyjne pasteryzatorów do obróbki termicznej mleka i śmietany. Zwrócono przy tym uwagę na skonstruowany i opatentowany w 1930 r. przez S. Trojanowskiego pierwszy polski pasteryzator przepływowy do mleka i śmietany.
Looking into past – milk and milk products pasteurizers
Abstract: The early design solutions of the pasteurizers for the heat treatment of milk and churning cream have been presented in the article. The special attention has been paid to the first Polish, continuous pasteurizer for heat treatment of milk and cream, developed and patented by S. Trojanowski in 1930.
mgr inż. Kowalska Marika
Lotne komponenty smakowo-zapachowe w serach dojrzewających – ocena metodą GC z wykorzystaniem technik analizy fazy nadpowierzchniowej
Streszczenie: W kompleksowej ocenie profili smakowo-zapachowych serów dojrzewających wykorzystuje się analizy instrumentalne m.in. chromatografię gazową. Dzięki rozwojowi techniki analizy fazy nadpowierzchniowej, ekstrakcja związków lotnych z serów jest względnie prosta, pozwala na oszczędność czasu oraz eliminuje konieczność użycia rozpuszczalników organicznych. Ponadto, ze względu na wysoką selektywność, pozwala na oznaczanie związków lotnych, występujących w niskich stężeniach. Powyższe zalety zdecydowały o szerokim wykorzystaniu technik analizy fazy nadpowierzchniowej w ocenie związków lotnych serów dojrzewających.
Volatile flavour compounds in ripened cheese – static headspace gas chromatography
Abstract: Headspace analysis using gas chromatography (GC) is a technique widely used for analysis of volatile organic compounds in ripened cheese. It is relatively simple, time-saving and organic solvent-free technique suitable for analysis of compounds present in cheese in low concentration such as volatile flavor compounds.
mgr inż. Beata Treszczyńska, dr inż. Justyna Żulewska
Zafałszowania w mleku i produktach mlecznych
Streszczenie: Zafałszowanie produktu występuje wówczas, gdy jego skład jest niezgodny z opisem lub oznaczeniem na etykiecie. Mleko, podobnie jak wiele innych produktów żywnościowych, jest celem zafałszowań. Białko jako najbardziej cenny składnik w produkcie, decydujący o przydatności technologicznej mleka, jest głównym celem zafałszowań stosowanych przez nieuczciwych hodowców lub producentów. Najczęściej spotykane zafałszowania mleka polegają na jego rozwodnieniu, dodatku skrobi, mocznika, węglanu sodowego oraz zastąpieniu mleka koziego lub owczego mlekiem krowim. W świetle niedawnych wydarzeń związanych z wprowadzeniem melaminy do produktów mleczarskich, w pracy przedstawiono zarejestrowane przypadki jej wykrycia, skutki działania oraz aspekty prawne.
Adulteration of milk and dairy products
Abstract: Product adulteration occurs when its composition is not as described or indicated on the label. Milk, like many other food products, is purposely adulterated. Proteins as the most valuable component in the product, determine the technological use of milk, and are the main purpose of adulteration used by dishonest farmers or producers. The most common adulteration of milk rely on its dilution, addition of starch, urea, sodium carbonate and replacement ewe's or goat’s milks with cow's milk. With respect to recent events relating to the addition of melamine to dairy products, in this paper a registered cases of its detection, health effects, and legal aspects are presented.
prof. dr hab. inż. Stefan S. Smoczyński
Chemiczne aspekty higieny żywności cz. 6 / Radionuklidy – pierwiastki promieniotwórcze w mleku i w produktach mlecznych
Streszczenie: W pracy przedstawiono informacje dotyczące historii, oraz aktualne dane dotyczące zanieczyszczenia biosfery radionuklidami – pierwiastkami promieniotwórczymi. Zwrócono uwagę na aktualne kierunki praktycznego wykorzystania energii jądrowej w gospodarce oraz na potencjalne zagrożenie wykorzystywania jej do celów militarnych. Przytoczono chronologicznie najważniejsze awarie w elektrowniach jądrowych. Omówiono ważniejsze pierwiastki promieniotwórcze, których obecność w środowisku, a szczególnie w żywności należy monitorować, w przypadku kontroli narażenia ludności. Do grupy tej należą: Jod-131, Stront-90 i Cez-137, a także Stront-89 i Cez-134. Zwrócono uwagę na możliwe zaburzenia metaboliczne w wyniku pochłaniania przez człowieka nawet niskich dawek promieniowania emitowanego przez Jod-131 oraz inne radionuklidy. Dokonano krótkiego przeglądu zawartości Jodu-131, Strontu-90 i Cezu-137 w polskim mleku w drugiej połowie minionego wieku na podstawie prowadzonych wówczas kontroli skażenia mleka w Polsce przez Instytut Przemysłu Mleczarskiego w Warszawie. Przedstawiono też aktualne dane dotyczące aktywności wynikającej z potencjalnej zawartości w mleku wymienionych radionuklidów. Zwrócono uwagę na możliwe zagrożenie zdrowia ludzi wynikające z promieniowania wchłoniętego, w wyniku obecności Jodu-131, Strontu-90 i Cezu-137 w mleku i produktach mlecznych. Przedstawiono skutki awarii w dniu 26 kwietnia 1986 roku w Czarnobylu jakie dotyczyły polskiego mleka. Artykuł zakończono przedstawieniem metod technologicznych pozwalających na obniżanie (dekontaminację) zawartości radionuklidów w mleku i produktach mlecznych.
Chemical aspects of food hygiene part. 5 Radionuclides - radioactive elements in milk and dairy products.
Abstract: The paper presents information on the history and current data on the pollution of the biosphere by radionuclides - radioactive elements. Attention was drawn to the current directions of practical use of nuclear energy in the economy and the potential threat of its use for military purposes. Major reactor failures were mentioned in chronological order. The paper also discussed important radioactive elements whose presence in the environment and food should be monitored to control population exposure. This group includes: Iodine -131, Strontium -90 and Cesium -137, Strontium - 89 and Cesium -134. Attention was drawn to possible metabolic human disorders caused by absorbing low doses of radiation emitted by the Iodine -131 and other radionuclides. The article also presents a short review of the content of Iodine -131 , Strontium -90 and Cesium -137 in polish milk in the second half of the last century, on the basis of the control carried out by the Institute of Dairy Industry in Warsaw focusing on milk contamination in Poland, and presents current data on the activity arising from the content of these radionuclides in milk. It also drew attention to the possible risk to human health resulting from radiation absorbed by the presence of iodine -131, strontium -90 and cesium -137 in milk and dairy products. Shows the effects of the accident on 26 April 1986 at the Chernobyl which concerned the polish milk. Article completed the presentation of technological methods that allow to reduce (decontamination) content of radionuclides in milk and dairy products .
dr inż. Waldemar Dzwolak
Znormalizowane systemy zarządzania bezpieczeństwem żywności: standard IFS wersja 6 - cz. 2
Streszczenie: Opracowanie jest kontynuacją opisu 6. wersji standardu IFS Food w zakresie wymagań dla systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem żywności. W artykule scharakteryzowano wymogi związane z procesu planowania i produkcji związane z programami wstępnymi oraz identyfikowalnością, organizmami modyfikowanymi genetycznie (GMO) i alergenami pokarmowymi. Z obszaru pomiarów, analiz i doskonalenia opisano wymagania odnoszące się do audytów wewnętrznych, inspekcji zakładowych, procesów produkcji i wyposażenia pomiarowego, postępowania z produktami, a także reklamacji, wycofań i zwrotów produktów oraz niezgodności i działań korygujących. Artykuł zawiera także opisane wytyczne odnoszące się do obrony żywności oraz zasady oceny spełnienia wymagań standardu.
Standardized food safety management systems: IFS standard, version 6 - part 2
Abstract: This paper continues characterization of the IFS Food standard (6 version) in relation to requirements for food quality and food safety management system. Article contains description of requirements on planning and production process covering such areas as prerequisite programs, traceability, genetically modified organisms (GMO) and food allergens. In relation to measurements, analysis and improvements some requirements on internal audits, site factory inspections, production processes and measuring devices, product handling, complaints, product recalls and withdrawals as well as non-conformities and corrective actions were presented. Food defense requirements and scoring requirements as deviations and non-conformities were also characterized.
dr Małgorzata Gajowiak
Podejście sieciowe do internacjonalizacji przedsiębiorstw. / Wyniki badań nad MSP przetwórstwa żywnościowego z Wielkopolski
Streszczenie: Głównym celem artykułu jest wskazanie na rolę sieci współpracy w działalności gospodarczej. W szczególności w dobie globalnego turbokapitalizmu powiązania sieciowe mogą znacząco zredukować istniejącą niepewność i nieufność. Ponadto, stanowią one istotny sposób pozyskiwania nowej wiedzy o nieznanych wcześniej rynkach zagranicznych. Partnerstwo w sieci umożliwia także redukowanie kosztów transakcyjnych. Tym samym przesądzić może o uzyskaniu przewagi konkurencyjnej na arenie międzynarodowej. Fakt ten jest istotny z punktu widzenia niskiego poziomu umiędzynarodowienia polskiej gospodarki. W związku z tym w artykule prezentowane są wyniki badań empirycznych przeprowadzonych wśród MSP przetwórstwa żywnościowego z wybranych powiatów województwa wielkopolskiego w obszarze zagadnień dotyczących sieciowości. Network approach to company's internationalization. Empirical results form survey made on SME's from food sector in Wielkopolska Region
Abstract: The main aim of the article is to point out the role of networking in the business. In particular, in the time of turbo-capitalism the network approach can significantly reduce the uncertainty and distrust. In addition, nets are the important way of acquiring new knowledge about previously unknown foreign markets. The partnership in networks also allows reducing transaction costs. In this way a company can achieve a competitive advantage on the international arena. This fact is strictly important due to the low level of internationalization of the Polish economy. Therefore, the article presents the results of empirical research conducted among food processing SMEs from selected districts of the Wielkopolska Region in the area of issues concerning network approach.
mgr inż. Karolina Wnęk, dr inż. Marcin Gołębiewski, dr hab. Tomasz Przysucha, prof. SGGW, mgr inż. Agata Wójcik
Mieszańce bydła mlecznego – użytkowanie, produkcja i jakość mleka
Streszczenie: Sytuacja ekonomiczna na rynku mleka jak i żywca wołowego zmusza hodowców bydła do zwiększania intensyfikacji produkcji przy jednoczesnym ograniczaniu jej kosztów. W związku z tym coraz większą uwagę skupia się na optymalizacji żywienia i poprawie cech produkcyjnych. Efektem ubocznym tych działań jest pogorszenie zdrowotności i długowieczności bydła. Jednym z zabiegów hodowlanych, które można wykorzystać w genetycznym doskonaleniu bydła jest krzyżowanie międzyrasowe. Kojarząc zwierzęta należące do różnych ras hodowcy nie tylko minimalizują ryzyko wzrostu inbredu u potomstwa, ale również dzięki efektowi heterozji poprawiają szereg cech tj. żywotność cieląt i krów, zdrowie, oraz rozród. Poza poprawą cech funkcjonalnych krzyżowanie wpływa również na ilość oraz jakość produkowanego przez mieszańce mleka.
Crossbreeds within dairy breeds - performance, production and milk quality
Abstract: Economic situation on the milk market forcing cattle breeders to increase the production and to reduce its costs. Therefore, more attention is focused on the optimization of the nutrition and genetic improvement of production traits. A side effect of these actions is the deterioration of the health and longevity of cattle. One of the breeding treatments that can be used in the genetic improvement of cattle is crossbreeding. Mating animals belonging to different breeds may minimize the risk of increased inbreeding of the offspring, and also due to the effect of heterosis improve a certain traits, i.e. the calve stillborn, health, and reproduction of cows. Moreover, the crossbreeding can also affect the quantity and quality of milk produced by the crossbreeds.