Przegląd mleczarski 2/2016
dr inż. Joanna Klepacka, dr inż. Ryszard Rafałowski
Zasady dotyczące pobierania próbek mleka i produktów mlecznych do analiz laboratoryjnych
Streszczenie: Prawidłowe pobieranie próbek do badań laboratoryjnych jest kluczowe dla wyciągnięcie odpowiednich wniosków dotyczących jakości produktu. Nie jest ekonomicznie zasadne przeznaczanie do badań dużej ilości materiału, dlatego z produktu należy pobierać próbki do badań w taki sposób, aby swoimi cechami reprezentowały cały produkt i nie były od niego lepsze, ani gorsze. W artykule przedstawiono zasady dotyczące prawidłowego postępowania przy pobieraniu do badań próbek mleka i produktów mlecznych w taki sposób, aby po dotarciu do laboratorium posiadały identyczne właściwości jak produkt, z którego zostały pobrane.
The rules of sampling of milk and milk products for laboratory analysis
Abstract: Properly conducting of sampling for laboratory analysis is crucial to draw the appropriate conclusions about the product quality. It is not economically justified to intend for laboratory analysis large amounts of research material, so the samples taken from the product should be the same as the entire product, not better or worse. The article presents the rules of the proper procedure for collecting samples of milk and milk products in such a way that after transportation to the laboratory they have the same properties as the product from which they were collected.
mgr Stefan Dowgird
Podstawowe źródła błędu laboratoryjnego i potencjalny wpływ własności badanej próbki na jego powstawanie
Streszczenie: Artykuł omawia najczęściej występujące przyczyny powstawania błędów pomiarowych, ze szczególnym uwzględnieniem własności badanej próbki, zwłaszcza w kontekście analizy pośredniej opartej na zasadzie spektroskopii w podczerwieni. Zawiera informacje, które mogą być interesujące zarówno dla personelu laboratorium, jak i jego klientów – służby utrzymania jakości, czy personelu produkcyjnego.
ISO Standards concerning the control procedures of infrared analytical instruments
Abstract: Article discusses the most common causes of measurement errors, with particular emphasis on properties of the sample, especially in the context of the interim analysis based on the principle of infrared spectroscopy. It contains information that may be of interest both for laboratory personnel and its clients – maintaining the quality of service or production personnel.
mgr inż. Stanisław Kos
Analiza dyskryminacyjna w bliskiej podczerwieni
Streszczenie: Unikalny charakter widm w bliskiej podczerwieni umożliwia analizę jakościową polegającą na identyfikacji i kwalifikacji badanej próbki. Analiza ta nosi nazwę analizy dyskryminacyjnej. Wykorzystywane są różne modele matematyczne. Metoda sprawdza się w potwierdzaniu tożsamości produktów, badaniu obecności zafałszowań i kontroli produkcji.
Discriminant analysis in NIR
Abstract: Unique character of spectra in NIR enable qualitative analysis i.e. identification and qualification of analyzed sample. This kind of analysis is called discriminant analysis. Various math models are used. The method is proven in products identity studies, checking presence of adulterants and process control.
dr inż. Waldemar Dzwolak
Zarządzanie jakością w laboratorium – dobra praktyka laboratoryjna (GLP) OECD
Streszczenie: Podstawę systemu zapewnienia lub zarządzania jakością w laboratoriach badawczych stanowi dobra praktyka laboratoryjna GLP. W artykule opisano historię powstania zasad GLP ustanowionych przez OECD, a także przedstawiono krajowe i międzynarodowe opracowania oraz akty prawne dotyczące stosowania zasad GLP OECD. Opracowanie zawiera charakterystykę ważniejszych wymagań GLP w zakresie infrastruktury, dokumentacji, personelu, wyposażenia pomiarowego, materiałów i odczynników, systemów badawczych, materiałów badawczych/odniesienia, wykonania badania, sprawozdania z badań i archiwizacji zapisów oraz materiałów.
Quality management in laboratory – OECD Good Laboratory Practice (GLP)
Abstract: Good Laboratory Practice GLP is a base for quality assurance and quality management systems in testing laboratories. In article the history of developing of GLP principles established by OECD is described. Some national and international guidelines and regulations on OECD GLP also are presented. The paper contains characterisation of the main GLP requirements relating to infrastructure, documentation, personnel, measurement tools and equipment, materials and reagents, test systems, test materials and reference materials, test performing, test reporting, archiving of records and materials.
mgr inż. Mariusz Śliwiński, dr n. wet. inż. Magdalena Polak-Śliwińska
Normy Międzynarodowe ISO/IDF w analizie mleka i produktów mleczarskich
Streszczenie: Międzynarodowa Federacja Mleczarska (IDF) i Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ISO) ustanowiły wspólny program prac IDF/ISO rozwoju standardowych metod analizy oraz pobierania próbek mleka i produktów mleczarskich, które w formie Norm Międzynarodowych ISO/IDF są najpowszechniej stosowanymi metodami analiz w przemyśle mleczarskim.
Słowa kluczowe: Normy Międzynarodowe ISO/IDF, metody analizy i pobierania próbek, mleko i produkty mleczarskie
International Standards ISO/IDF in the analysis of milk and dairy products
Abstract: The International Dairy Federation (IDF) and the International Organization for Standardization (ISO) have established a joint IDF/ISO work program development of standard methods of analysis and sampling for milk and dairy products, which in the form of ISO/IDF International Standards are the most commonly used methods of analysis in the dairy industry.
prof. dr hab. inż. Stefan S. Smoczyński
Chemiczne aspekty higieny żywności – cz. 15 / Czy żywność modyfikowana genetycznie leży w zainteresowaniu higieny żywności ?
Streszczenie: W pracy przedstawiono informacje dotyczące rozwoju nowoczesnych biotechnologii, których efektem jest modyfikacja genetyczna organizmów przeprowadzona w sposób, który nie zachodzi w naturalnych warunkach. Zwrócono uwagę na podstawy genetycznej modyfikacji organizmów oraz roli DNA (kwasu dezoksyrybonukleinowego) jako materialnego nośnika informacji o cechach tych organizmów. Omówiono rys historyczny modyfikacji genetycznych organizmów roślinnych oraz zwierzęcych. Przybliżono kierunki i zakres modyfikacji pasz ze szczególnym uwzględnieniem pasz przeznaczonych dla bydła mlecznego. Zwrócono uwagę na przewidywane korzyści związane z produkcją żywności genetycznie modyfikowanej w zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego ludzi i walki z głodem oraz na korzyści gospodarcze związane z produkcją i wykorzystaniem pasz modyfikowanych genetycznie. Szczegółowo przedstawiono dostępne informacje dotyczące potencjalnego zagrożenia związanego z konsumpcją żywności modyfikowanej genetycznie. Zwrócono uwagę na toczącą się dyskusję i podnoszone wątpliwości w związku ze stosunkowo krótką obecnością nowych produktów spożywczych zawierających lub będących GMO (ang. Genetically Modified Organisms) na rynku. Podkreślono istotny z punktu widzenia higieny żywności problem braku wiarygodnych wyników badań ryzyka długoterminowego kontaktu ludzi z żywnością modyfikowaną genetycznie. Przedstawiono też dostępne informacje dotyczące potencjalnego zagrożenia środowiska naturalnego poprzez obecność genetycznie zmodyfikowanych organizmów. Następnie przedstawiono podstawowe przepisy prawne Unii Europejskiej związane z wprowadzania żywności genetycznie modyfikowanej do obrotu, gwarantujące zapewnienie zdrowia konsumentów i ochronę środowiska. Omówiono wymagania obowiązujące w Unii Europejskiej dotyczące oznakowania żywności GMO. W podsumowaniu przedstawiono krajowe przepisy związane z produkcją i obrotem organizmów modyfikowanych genetycznie.
Chemical aspects of food hygiene – part 15 / Is genetically modified food (GMO) in the interest of food hygiene?
Abstract: This study concentrates on the development of modern biotechnologies involving organism genetic modification other than that occurring in natural conditions. The basis of genetic modification of organisms is discussed, as well as the role of DNA (deoxyribonucleic acid) as the information material carrier on the characteristics of these organisms. A historical outline of the genetic modifications of plant and animal organisms is discussed. The directions and the scope of animal feed modification are introduced, with a particular focus on dairy cattle feeds. The predicted benefits connected with the production of genetically modified food, ensuring human food safety and preventing famine, as well as the economic benefits connected with the production and use of genetically modified animal feeds are discussed. The available information is presented in detail concerning the potential threats connected with the consumption of genetically modified food. Notice was taken of the debate underway and the doubts raised in connection with the relatively recent presence of new food products on the market containing or constituting GMO (Genetically Modified Organisms). The problem of a lack of credible results of research into the risk of longterm contact of people with genetically modified food, important from the point of view of food hygiene, was also emphasised. The available information concerning the natural environment being potentially threatened by the presence of genetically modified organisms was also presented. The basic legal regulations of the European Union are also covered, connected with the marketing of genetically modified food, to guarantee consumer health and environmental protection. The requirements applicable in the European Union, concerning the labelling of GMO food are also discussed. The summary presents the national regulations connected with production and turnover of genetically modified organisms.
Janusz Zakrzewski, Tomasz Chabelski
Zbiornikowy System Bioremediacji Odpadów i Ścieków oraz technologia FuelCal – od odpadu do produktu
Streszczenie: Technologia FuelCal i ZSBOiŚ służą do przetwarzania odpadów bogatych w substancję organiczną na nawozy organiczno-mineralne OrCal®, zgodnie z patentem P400268 „nawóz o kontrolowanym uwalnianiu składników oraz sposób wytwarzania nawozu o kontrolowanym uwalnianiu i sposób aplikacji nawozu”. Głównymi surowcami organicznymi są: odpady przetwórstwa zwierzęcego i roślinnego, odchody z ferm zwierzęcych (w tym ptasich), odpady gastronomiczne, przeterminowana (niespożytkowana) żywność w obrocie rynkowym, osady z oczyszczania ścieków oraz osady ściekowe z zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego. Technologicznym reagentem i nawozowym surowcem jest wapno palone (CaO), które w reakcji z wodą przemienia się w wodorotlenek wapnia Ca(OH)2 podnosząc raptownie temperaturę i alkaliczność środowiska. Technologia przetwarzania odpadów biologicznych na użyteczny nawóz jest bezodpadowa. Zainstalowanie jej u źródła (miejsca) wytwarzania odpadów, znosi (likwiduje) to źródło odpadów, czyniąc zarazem bezodpadowość dotychczasowego
procesu wytwórczego.
Tank Bioremediation System of Waste and Wastewater and technology FuelCal – from waste to a product
Abstract: FuelCal technology and Tank Bioremediation System of Waste and Wastewater are designed to process organic waste into an organic matter which can be used in organic and mineral OrCal® fertilisers, in compliance with the P400268 patent for a “fertiliser with a controlled ratio of nutrient release during the course of the applied fertilisation period, as well as a method of controlled nutrient release fertiliser production”. The main organic raw materials are: sludge from municipal waste treatment as well as sludge from agricultural and food production plants, animal and plant waste, live stock excrement (including birds’ excrement), catering waste and expired (unutilised) marketed food.The technological reagent and the fertiliser material is quicklime (CaO), which reacts with water and turns into calcium hydroxide Ca(OH)2 quickly increasing the temperature and alkalinity of the environment. Processing biological waste into useful fertiliser is a waste-free technology. Installing it at the source (place) of waste generation results in the removal of such waste source, therefore the existing production process becomes waste-free.
dr inż. Romualda Danków, prof. dr hab. Jan Pikul, mgr inż. Joanna Teichert,, dr hab. Dorota Cais- Sokolińska
Charakterystyka podstawowych składników mleka klaczy
Streszczenie: W przedstawionej pracy scharakteryzowano podstawowe składniki chemiczne mleka klaczy w porównaniu z mlekiem krowim i kobiecym. Omówiono lipidy, związki azotowe, węglowodany, substancje mineralne, witaminy oraz właściwości fizykochemiczne mleka. Skład chemiczny mleka klaczy jest specyficzny i różni się od mleka krowiego. Mleko klaczy jest podobne do mleka kobiecego biorąc pod uwagę niską zawartość białka, niski stosunek kazeiny do białek serwatkowych i niską zawartość składników mineralnych oraz wysoką zawartość laktozy. Ponadto, jeśli weźmie się pod uwagę wartość energetyczną, wysoką zawartość polienowych kwasów tłuszczowych i niską cholesterolu, mleko klaczy jest odpowiedniejszym pokarmem w żywieniu ludzi niż mleko krowie.
Characteristic of mare’s milk basic composition
Abstract: In the present paper the basic composition of mare's milk was compared with cow's and human’s milk. There were described lipids, nitrogen compounds, carbohydrates, minerals, vitamins and physicochemical properties of milk. The chemical composition of mare's milk is specific and significantly different from cow's milk. Mare's milk is similar to human milk, with particular reference to its low protein and minerals contents, its low casein to whey protein ratio and its high amount of lactose. Furthermore, gross energy, high content of polyunsaturated fatty acids and a low cholesterol content makes mare's milk more suitable food for human consumption than cow's milk.