Przegląd mleczarski 5/2017
dr inż. Marcin Gołębiewski
Mastitis krów mlecznych – przyczyny, skutki, zapobieganie, leczenie
Streszczenie: Stan zapalny gruczołu mlekowego jest jedną z najbardziej uciążliwych i najkosztowniejszych schorzeń krów mlecznych. Szczególnie uciążliwe dla hodowców są subkliniczne formy mastitis. Zapalenie gruczołu mlekowego u krów mlecznych wywoływane może być przez szerokie spektrum bakterii, chorobotwórczych grzybów oraz algi. Ze względu na źródło pochodzenia czynników infekcyjnych, istnieją dwa główne typy mastitis: pochodzenia środowiskowego i zakaźne. Wystąpienie stanu zapalnego gruczołu mlekowego wiąże się z istotnymi stratami ekonomicznymi producentów mleka. Następuje nie tylko obniżenie ilości produkowanego mleka przez krowy, ale również niekorzystne zmiany w jego składzie chemicznym, pogorszeniu ulega również jego jakość technologiczna. Biorąc pod uwagę skomplikowany i wieloczynnikowy charakter mastitis, zarządzanie zapobiegające tej chorobie, zarówno w stadium klinicznym i podklinicznym, składa się z szerokiego zakresu działania: terapia krów zasuszonych, prewencja transmisji infekcji, poprawa systemu odpornościowego krowy oraz leczenie. Nadmierne i niewłaściwe wykorzystanie antybiotyków prowadzi do antybiotykoodporności patogenów wywołujących mastitis u krów.
Mastitis – causes, effects, prevention and treatment
Abstract: Inflammation of the mammary gland is one of the most problematic and expensive dairy diseases. Particularly problematic for milk producers are subclinical mastitis. Inflammation of the mammary gland in dairy cows can be caused by a wide spectrum of bacteria, pathogenic fungi and algae. Because of the origin of infectious agents, there are two main types of mastitis: environmental and infectious. The occurrence of inflammation of the mammary gland is associated with significant economic losses for milk producers. Occurrence of mastitis causes significant reduction in milk production, but also that has adverse effect on its chemical composition, and technological quality. Considering the complex and multifactorial nature of mastitis, prevention of this disease, both its clinical and subclinical form, consists of a wide range of activities: dried cow therapies, infection prevention, improvement cow immune system and antibiotic treatment. However, excessive and inappropriate use of antibiotics leads to the antibiotic resistance of pathogens causing mastitis in cows.
prof. dr hab. inż. Stefan S. Smoczyński
Ekologiczne, chemiczne i biologiczne aspekty produkcji mleka surowego
Streszczenie: W pracy przedstawiono ekologiczne, chemiczne i biologiczne aspekty produkcji mleka, jego pozyskiwania, przechowywania i transportu do zakładu mleczarskiego. Analizie poddano różne czynniki ekologiczne, które wynikają z faktu, że pozyskiwanie mleka jest procesem biologicznym bezpośrednio związanym ze środowiskiem, poprzez wpływ produkcji mleka na środowisko, jak również oddziaływania środowiska antropogenicznego (zmienionego przez działalność człowieka) na jakość odżywczą i zdrowotną mleka. Zwrócono uwagę na podstawowe aspekty higieny – biologiczne i chemiczne warunkujące produkcję mleka w Polsce, uwzględniając ekologiczny i konwencjonalny (przemysłowy) system. Zwrócono uwagę na odpowiednie przepisy prawne ukierunkowujące rozwój rolnictwa ekologicznego w produkcji zwierzęcej, w tym pozyskiwania mleka wykorzystywanego do wytwarzania ekologicznych produktów mleczarskich. Scharakteryzowano też rolnictwo konwencjonalne, w zakresie wielkości stada bydła mlecznego, sprzętu technicznego w gospodarstwach, metod karmienia i dojenia oraz ich wpływu na wydajność, jakość odżywczą i higieniczną mleka. W artykule przedstawiono również wybrane problemy higieny związane z nowymi, znacząco zmiennymi metodami przechowywania mleka w dużych gospodarstwach oraz transportem mleka do zakładów przetwórczych.
Ecological, chemical and biological aspects of raw milk production
Abstract: This paper presents ecological, chemical and biological aspects of raw milk during its production – acquisition, storage and transport to the dairy factory. Various ecological issues are also analyzed which result from the fact that milk acquisition is a biological process which is directly connected to the environment through the impact of milk production on the environment as well as the impact of the anthropogenic environment (changed by human activity) on milk nutritional and health quality. Attention was drawn to the basic hygiene – biological and chemical conditions of milk production in Poland, taking into account the ecological and conventional (industrial) system. Relevant legal regulations and developmental directions of ecological farming in animal production, including production of milk used for making ecological dairy products, are also covered in the article. Similarly, conventional farming is characterized, including dairy cattle large herds, technical equipment on farms, methods of feeding and milking and their impact on the yield, nutritional and hygienic quality of milk. The paper also includes selected hygiene problems related to new, significantly changing methods of milk storage in large-scale herd farms and the transport of milk to processing plants.
dr hab. Beata Kuczyńska, profesor SGGW
Wpływ mastitis na skład chemiczny i właściwości technologiczne mleka
Streszczenie: Status zdrowotny krów, a w szczególności stany zapalne gruczołu mlekowego (mastitis) wpływają nie tylko na ilość produkowanego mleka, ale także na jego jakość. Są to schorzenia zakłócające procesy sekrecji mleka. Mastitis, ze względu na dużą częstotliwość występowania i zakres powodowanych następstw, stanowi przedmiot szczególnego zainteresowania zarówno producentów mleka, jak i jego odbiorców. Zmiany we właściwościach fizykochemicznych i składzie chemicznym mleka zależą od stopnia nasilenia schorzenia. Mleko od krów chorych na mastitis wykazuje podwyższoną zawartość elementów komórkowych, odczyn zbliżony do zasadowego i zwykle obniżoną kwasowość miareczkową. Choroba ta prowadzi do wzrostu niepożądanych zmian ilościowych różnych składników mleka, zwłaszcza takich jak: wysoka aktywność enzymów rozkładających białko, zwiększenie koncentracji soli (głównie jonów chloru i sodu) oraz wolnych kwasów tłuszczowych. Stany zapalne wymienia wpływają negatywnie na pożądane cechy użytkowe mleka, obniżając zawartość suchej masy, tłuszczu, białka i laktozy w mleku – powodując w konsekwencji znaczne utrudnienia w przetwórstwie mleka.
Effect of mastitis on the chemical composition and technological properties of milk
Abstract: Aim of this thesis is to determine the impact of mastitis on the chemical composition and milk technological properties. The health status of cows has a significant impact not only on the quantity of milk, but also on its quality. The most harmful effect on the chemical composition of milk has disease processes that disrupt the synthesis, mainly diseases of mammary gland. Mastitis (udder inflammation), due to the high incidence and extent of the consequences caused by, an object of particular interest to both milk producers and their customers. Changes in physicochemical properties and milk chemical composition depend on the severity of the disease. Milk from cows suffering from mastitis has increased the content of cellular elements, similar to the alkaline reaction and is usually reduced acidity titration. This disease leads to an undesirable increase in quantitative changes in milk, such as high activity of protein-digesting enzymes, the increase in salt content and free fatty acids. Udder inflammatory lists adversely affect the desirable characteristics of milk, reducing dry matter, fat, protein and lactose in milk – cause considerable inconvenience in the processing of milk
dr Ewa Kuźnicka
Mleko owcze – smaczne i zdrowe
Streszczenie: Aż 85% światowej produkcji to mleko pozyskiwane od krów zaś mleko kozie oraz owcze stanowią odpowiednio 2,3% i 1,4% [9]. W Europie spożywanie mleka owczego jest rzadko spotykane, raczej jest ono surowcem do wyrobu głównie serów, ale również kefirów, jogurtów i lodów. W wielu krajach, są to produkty uznawane za delikatesowe. Wyroby z mleka owczego podbijają rynek dzięki ich wysokiej jakości, walorom smakowym i prozdrowotnym. Zawierają one więcej białka, tłuszczu, witamin i minerałów w porównaniu z nabiałem uzyskiwanym z mleka innych gatunków zwierząt.
Sheep milk – testy and healthy
Abstract: Thus, 85% of the world milk production is derived from cattle, followed by milks from other species such as goat (2,3%) and sheep (1,4%). In Europe, sheep milk consumption in liquid form is rare, it is mainly used for the production of fine cheese varieties, yogurt and ice cream. Sheep milk is considered a delicacy in many countries. Sheep dairy products have gained market size due to the product’s quality.
Sheep milk has a high nutritional value and high concentrations of proteins, fats, minerals, and vitamins, as compared to the milks of other domestic species.
dr inż. Michał Soliwoda
Innowacje w zarządzaniu finansami gospodarstw mlecznych – z doświadczeń rolnictwa światowego
Streszczenie: Zarządzanie finansami gospodarstw mlecznych ewoluuje istotnie pod wpływem innowacji obecnych już w finansach przedsiębiorstw poza sektorem rolniczym. Udoskonalane są wciąż modele analityczne, techniki i narzędzia. Sprzyja temu szybki rozwój technologii ICT, która dociera również do rolnictwa. Celem opracowania będzie zidentyfikowanie potencjalnych obszarów innowacji w zarządzaniu finansami gospodarstw mlecznych. Poruszone zostaną kwestie związane z rachunkowością i sprawozdawczością finansową, a także z zarządzaniem ryzykiem produkcyjnym. Przywołane zostaną przykłady zastosowania wybranych narzędzi i technik. Od jakości informacji (prezentowanych w ramach sprawozdań finansowych) zależy skuteczność procesów zarządzania finansami. Wykorzystanie systemu rachunkowości (poszerzonej o sprawozdawczość) FADN znacząco wspomaga procesy zarządzania finansami. W analizie finansowej gospodarstwa przydatna może być ocena scoringowa. Ubezpieczenie nadwyżki w produkcji mleka, zakładające partycypację finansową rolników, wybierających dany poziom ochrony, stanowi zaawansowane narzędzie zarządzania ryzykiem produkcji mleka.
Innovations in financial management of dairy farms – lessons learnt from world agriculture
Abstract: Financial management of dairy farms has significantly evolved under the influence of innovations that are already present in corporate finance outside the agricultural sector. Analytical models, techniques and tools are still being improved. This is facilitated by the rapid development of ICT, which is also applied by agriculture. The objective of this paper will be to identify potential areas for innovation in the financial management of dairy farms. Issues related to accounting and financial reporting, as well as production risk management will be described. Cases of selected tools and techniques will be presented. The use of the accounting system (extended by reporting) of FADN significantly supports the financial management processes. Scoring may be useful in financial analysis of the farm. The surplus milk insurance, which involves a financial participation of farmers choosing this level of protection (a degree of protection) is an advanced tool for managing the risk of milk production.
dr inż. Waldemar Dzwolak
Zarządzanie jakością w laboratoriach badawczych i wzorcujących – wymagania normy ISO/IEC 17025: 2005 – część 2
Streszczenie: W artykule przedstawiono drugą część wymagań normy ISO/IEC 17025: 2005, zawierającą opis wymagań dotyczących kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. Opracowanie zawiera charakterystykę części wymagań normy dla systemu zarządzania jakością, związanych z kompetencjami technicznymi laboratorium dotyczącymi zasobów ludzkich oraz infrastruktury badawczej. Artykuł zawiera charakterystykę wymagań związanych z pracownikami, pomieszczeniami i warunkami środowiskowymi, a także wymogów dotyczących metod badań i kalibracji oraz walidacji tych metod. Ponadto, przedstawiono opis wymagań w zakresie wyposażenia, identyfikowalności pomiarów, pobierania próbek, postępowania z materiałem do badań i wzorcowania, zapewnienia jakości wyników badań i wzorcowań oraz wymagań w zakresie ich raportowania.
Quality management in testing and calibration laboratories – ISO/IEC 17025: 2005 standard requirements – part 2
Abstract: In the article there is presented a second part of requirements included in ISO/IEC 17025: 2005 standard containing description of requirements in terms of competence of testing and calibration laboratories. The paper also contains a characterization of requirements relating to the technical competences of the laboratory in relations to human resources and infrastructure. The article presents some requirements focused on personnel, accommodation and environmental conditions, test and calibration methods and method validation as well as on equipment. Additionally, there are described requirements for measurement traceability, sampling, handling of test and calibration items, assuring the quality of test/calibration results and reporting the results.
mgr inż. Krzysztof Sałacki
Eksport produktów mleczarskimi w 2016 r.
Streszczenie: W artykule przedstawiono dane dotyczące importu wybranych produktów mleczarskich za okres I-XII 2016 r. wg wstępnych danych CAAC Izby Celnej w Warszawie, w ujęciu ilościowym i wartościowym. Autor umieścił dane w tej pracy, które dotyczą analizowanego okresu w porównaniu do analogicznego okresu w 2015 r. Został przedstawiony wywóz w podziale na główne kierunki – pierwsze dziesięć państw o najwyższym eksporcie w ujęciu ilościowym. Zauważono, że eksport produktów mleczarskich za okres I-XII 2016 r. zmalał w porównaniu do I-XII 2015 r.
Export of dairy products in 2016
Abstract: This article presents data on selected import dairy products for the period of Jan-Dec 2016. according to preliminary data from CAAC Customs Chamber in Warsaw, in quantitative and valuable terms. In this work author included the data which concern the analysis period compared to the same period in 2015. It was presented exports by main directions - the first ten countries with the highest exports in terms of volume. It was noted that the export of dairy products for the period of Jan-Dec 2016. decreased compared to Jan-Dec 2015.