Przegląd mleczarski 7/2020
inż. Arleta Bieniek, inż. Gabriela Golanowska
Koszty opakowań stosowanych w przemyśle spożywczym
Streszczenie: W niniejszym artykule poruszono kwestie czynników składających się na koszty opakowań stosowanych w przemyśle spożywczym. Opisano elementy, które mają wpływ na cenę opakowania oraz te, które są istotne z punktu widzenia utrzymania odpowiedniej jakości produktów zapakowanych. Przybliżono cechy, które składają się na jakość produktu opakowaniowego i mają też bezpośredni wpływ na jakość produktu spożywczego.
Słowa kluczowe: opakowanie w przemyśle spożywczym, koszty opakowań, cena opakowania
Costs of packaging used in the food industry
Abstract: This article addresses the factors that contribute to costs of packaging used in the food industry. Items that affect the price of the packaging and those that are important for maintaining the quality of packaged products are described. The features that make up the quality of the packaging product and have a direct impact on the quality of the food product have been approximated.
Keywords: packaging in the food industry, packaging costs, packaging price
dr inż. Marlena Piekut
Spożycie mleka i produktów mleczarskich to inwestycja w zdrowie
Streszczenie: Mleko i produkty mleczarskie stanowią ważny element diety człowieka. W artykule przedstawione żywieniowe zalety mleka i produktów mleczarskich, rolę tych produktów w działaniach profilaktycznych przeciw COVID-19 oraz ich spożycie w polskich gospodarstwach domowych.
Słowa kluczowe: mleko, produkty mleczne, żywienie człowieka, wartości odżywcze, Covid-19, konsumpcja, gospodarstwa domowe, profilaktyka
The consumption of milk and dairy products is an investment in health
Abstract: Milk and dairy products are an important element of the human diet. The article presents the nutritional benefits of milk and dairy products, the role of these products in preventive measures against COVID-19 and their consumption in Polish households.
Keywords: milk, dairy products, human nutrition, nutritional values, Covid-19, consumption, households, prevention
mgr Justyna Szczerba
Rola produktów mlecznych w diecie osób starszych
Streszczenie: Żywienie osób starszych jest coraz częściej podejmowanym tematem podczas edukacji żywieniowej. Urozmaicona i zbilansowana dieta oraz regularna aktywność fizyczna i umysłowa warunkują zachowanie zdrowia oraz dobrego samopoczucia. Przedstawione w artykule zasady żywienia osób starszych odnoszą się do profilaktyki chorób wynikających z niewłaściwego sposobu odżywiania się. Podkreślono na jakie produkty i składniki mineralne należy zwrócić uwagę, a jakie ograniczyć. Produkty mleczne są przykładem grupy produktów, których spożycie należy na tym etapie zwiększyć.
Słowa kluczowe: mleko i produkty mleczne, żywienie osób starszych, wapń
Role of dairy products in the diet of the elderly
Abstract: Nutrition for older people is increasingly being taken up in nutrition education. A varied and balanced diet as well as regular physical and mental activity condition health and well-being. Presented in the list of nutrition principles of people who are associated with the prevention of diseases that are used in nutrition. It was emphasized which mineral products and ingredients should be considered and which are limited. Dairy products are versions of a group of products whose consumption should be made at this stage of the list.
Keywords: milk and dairy products, nutrition of the elderly, calcium
dr inż. Agnieszka Obiedzińska
System RASFF w zapewnieniu bezpieczeństwa mleka i produktów mleczarskich
Streszczenie: W artykule przedstawiono zagadnienia związane z działalnością i funkcjonowaniem unijnego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Paszach (RASFF) oraz jego wpływu na zapewnienie bezpieczeństwa żywności, w tym mleka i produktów mleczarskich. Przeanalizowano zgłoszone w systemie RASFF wybrane powiadomienia dotyczące bezpieczeństwa mleka i produktów mleczarskich. W 2019 roku zgłoszenia dotyczące mleka i produktów mleczarskich stanowiły 2,1% wszystkich powiadomień. Najliczniejszą grupę stanowiły zagrożenia dotyczące obecności mikroorganizmów patogennych i innych jak bakterii Listeria monocytogenes, Escherichia coli czy bakterii z rodzaju Salmonella (łącznie 66 na 84 powiadomień), co pokrywało się z ogólnym trendem wśród grupy zagrożeń dla powiadomień ogółem.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo żywności, powiadomienie, powiadomienie o zagrożeniu, RASFF, mleko i przetwory mleczne
Abstract: The article presents the issues related to the activities and functioning of the EU Rapid Alert System for Food and Feed (RASFF) and its impact on ensuring food safety, including milk and dairy products. The selected notifications regarding milk and dairy product safety reported in the RASFF system were analyzed. In 2019, notifications regarding milk and dairy products accounted for 2.1% of all notifications. The most numerous group were hazards related to the presence of pathogenic and other microorganisms such as Listeria monocytogenes, Escherichia coli or Salmonella (a total of 66 of 84 notifications), which coincided with the general trend among the group of hazards for total notifications.
Keywords: food safety, notification, alert notification, RASFF, milk and milk products
dr inż. Waldemar Dzwolak
Biologiczne oraz chemiczne czynniki etiologiczne zatruć pokarmowych – rodzaje i objawy–cz. 1
Streszczenie: Artykuł stanowi pierwszą część opracowania poświęconego kompleksowej charakterystyce biologicznych i chemicznych czynników etiologicznych zatruć i zakażeń pokarmowych ze szczególnym uwzględnieniem symptomów chorobowych wywoływanych przez ww. czynniki. W artykule przedstawiono biologiczne czynniki zatruć pokarmowych z uwzględnieniem bakterii powodujących infekcje, toksykoinfekcje oraz intoksykacje, a także z uwzględnieniem wirusów, mikotoksyn oraz robaków i pierwotniaków pasożytniczych przenoszonych za pośrednictwem żywności i wody.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo żywności, czynniki etiologiczne, zagrożenia biologiczne, zagrożenia chemiczne, zatrucia pokarmowe, objawy zatruć pokarmowych
Biological and chemical etiologic agents of foodborne illness – types and symptoms–part 1
Abstract: An article represents first part of a complex characterization of biological and chemical etiologic agents with a special focusing on symptoms of foodborne diseases caused by the aforementioned agents. The paper contains a group of biological agents including pathogenic bacteria causing infections, intoxications and toxicoinfections as well as agents regarding viruses, mycotoxins, parasitic worms and protozoa transmitted via food and water.
Keywords: food safety, etiologic agents, biological hazards, chemical hazards, foodborne poisonings, foodborne disease symptoms
prof. dr hab. inż. Stefan S. Smoczyński
Chemiczne aspekty higieny żywności – pozytywne chemiczne składniki mleka – cz. 7; Enzymy w mleku, w technologii mleczarskiej i żywności
Streszczenie: Celem pracy jest przedstawianie higieny żywności w aspekcie chemicznym – jako postępowania zmierzającego do zagwarantowania w mleku i produktach mleczarskich obecności niezbędnych chemicznych składników, oczekiwanych przez organizm człowieka jak i wymogi technologiczne. Niniejszy artykuł dotyczy enzymów obecnych w mleku i produktach mleczarskich pochodzących z różnych źródeł. Przedstawiono podstawową charakterystykę enzymów jako wielkocząsteczkowych, w większości białkowych związków, pełniących w komórce człowieka rolę biokatalizatorów przyspieszających specyficzne reakcje chemiczne przemiany materii w organizmie. Uwagę zwrócono na tzw. enzymy rodzime mleka, których poznano już ponad pięćdziesiąt pochodzących z komórek gruczołu mlecznego, osocza krwi oraz leukocytów. Wymieniono główne role spełniane przez enzymy w mleku i produktach mleczarskich. Zwrócono uwagę na enzymy kształtujące smak, konsystencję, stabilność produktów mleczarskich. Ponadto na ich rolę jako czynnika bakteriobójczego czy wskaźnika skuteczności obróbki cieplnej. Omówiono też enzymy wprowadzane do mleka przez różne drobnoustroje oraz tzw. enzymy transgeniczne uzyskane w drodze inżynierii genetycznej drobnoustrojów. Enzymy te są celowo wprowadzane w trakcie procesów technologicznych stosowanych w przetwórstwie mleka, w produkcji mleka bezlaktozowego oraz w serowarstwie. W podsumowaniu przybliżono podstawy prawne obowiązujące w Polsce dotyczące organizmów modyfikowanych genetycznie, w tym enzymów transgenicznych.
Słowa kluczowe: higiena, mleko, składniki, enzymy, biokatalizatory, charakterystyka, źródła w mleku, transgenika.
Chemical aspects of food hygiene – positive chemical milk components – part 7; Enzymes in milk, dairy and food technology
Abstract: This paper aimed at presenting chemical aspects of food hygiene practice which ensure the presence in milk and dairy products of chemical components essential to the human body as determined by technological requirements. Enzymes which are present in milk and dairy products originating from a wide variety of sources are the subject of this article. These enzymes are generally defined as being large molecules of mostly protein compounds which play the role of biocatalysts and accelerate specific metabolic reactions in the human body. Attention was paid to the milk native enzymes, i.e. over 50 enzymes originating in the cow’s mammary gland, blood plasma and leucocytes. The main roles played by enzymes in milk and dairy products are provided. Enzymes determining the flavour, consistency and stability of dairy products as well as their role as bactericidal factors or heat processing effectiveness indicators are described. Enzymes are discussed which are introduced to milk by a wide variety of microorganisms and transgenic enzymes, obtained through microorganism genetic engineering. Such enzymes are intentionally introduced in the processing of milk, lactose-free milk production and in cheese-making. In conclusion, the legal bases of genetically-modified organisms, including transgenic enzymes, obligatory in Poland are provided.
Keywords: hygiene, milk, components, enzymes, biocatalysts, characteristics, sources in milk, transgenity.